Depresyon Nedir

İnsanlar zaman zaman kendilerini üzüntülü ve mutsuz hissederler. İşinden
ayrılmak, sevdiğini kaybetmek veya başarılı olamamak üzüntüye yol açan
yaşam olaylarındandır. Kısaca üzüntü normal yaşamın bir parçasıdır.
Ancak bu üzüntülü durumun uzaması ve nedensiz ortaya çıkması ruh
sağlığı sorunudur ve depresyon olarak tanımlanır. . Depresyon duygu
düşünce ve davranışı etkiler. Tedavi edilmediği taktirde aylar yıllar
bazen de ömür boyu sürebilir.


Depresyon değişik şekillerde ortaya çıkabilir:


* Bazısında neden olmaksızın aniden ortaya çıkar

* Bazısında stresli bir yaşam olayından sonra başlar

* Bazen tek atak olarak yaşam boyu sürebilir

* Bazen tekrarlayan ataklar halindedir

* Bazen semptomların şiddetli olması ile hastalar iş yapamaz hale gelebilir

* Bazıları ise iş yapabilir ama sürekli mutsuzluk hissederler


Aşağıdaki belirtilerden bazıları aynı anda sizde bulunuyorsa depresyon geçiriyor olabilirsiniz:


* Kendini üzüntülü, değersiz, umutsuz, çaresiz, hissetme, içinde boşluk duygusu olması

* Karar verme güçlüğü, konsantrasyon zorluğu, bellek bozukluğu

* Daha önce zevk alınan iş ve aktiviteleden zevk alamama (cinsel isteksizlik dahil)

* İşte, okulda, aile ve arkadaş arasında sorunların ortaya çıkması

* Diğer insanlardan uzaklaşma ve yalnız kalma isteği

* Enerji azlığı, yorgunluk hissi ve çabuk sinirlenme

* Uyku bozukluğu (uykuya dalamama,uykuyu sürdürme güçlüğü, sabah erken uyanma veya fazla uyuma şeklinde olabilir)

* Yeme bozukluğu (iştahta azalma veya artma),

* Nedeni belli olmayan baş, boyun, sırt ağrısı gibi vücudun değişik yerlerinde sürekli ağrılar hissetme

* Son zamanlarda fazla alkol almaya başlama veya yatıştırıcı ilaçları kullanma ihtiyacı hissetme

* Kendine zarar verme, intihar planları yapma, intihar girişiminde bulunma veya kendi cenaze merasimini düşünme


Depresyon tanısı almak için bu belirtilerin hepsinin birden sizde
olması gerekmez. Bu şikayetlerin birkaçı aynı anda sizde bulunuyorsa
doktora başvurmanız gerekir. En sık görülen belirtilerden biri uyku ve
iştah bozukluğudur. Bu belirtilerin çoğu aynı anda bulunuyorsa ağır
depresyondan söz edilir. Depresyon ciddi bir hastalıktır. Kendi haline
bırakıldığında zaman içinde düzelebileceği gibi genelde uzun süre devam
eder veya ağırlaşır. Ağır depresyonda kişi iş güç yapamaz hale
gelebilir ve bu durumda intihar riski yüksektir.


Uyku bozukluğu bir hastalık değildir başka hastalıklarda
görülebilen bir belirtidir. Nedeninin araştırılması gerekir. Bedensel
hastalıklar (astım, kalp hastalığı v.b.) nedeniyle olabileceği gibi
psikiyatrik hastalıkların (depresyon, mani v.b.) çoğunda görülebilir.
Depresyon hastaları sıklıkla uyku bozukluğundan yakınırlar. Bu nedenle
uykusuzluk şikayetiniz varsa ve bir süredir devam ediyorsa çevrenizdeki
insanların önerdiği ilaçları veya kendi başına eczaneden alınan uyku
ilacını kullanmak yerine bir uzmana başvurarak altta yatan nedeni
araştırmanızda fayda vardır.


ABD’de depresyon hastalarının 2/3’ü çeşitli nedenlerle tedavi
görememektedir.Türkiyede bu konuda yapılmış araştırma yoktur ancak
benim kanıma göre bu oran yurdumuzda çok daha yüksektir. Psikiyatriste
başvurmama nedenlerinden bazıları şunlardır: hastalık bilinememekte,
hastalar çevresi tarafından zayıf oldukları gerekçesi ile suçlanmakta,
hastalık dolayısı ile iş güç yapamaz durumda olan hastalar yardım
isteyecek enerjiyi kendilerinde bulamamakta bazende yanlış tanı konup
tedavi yanlış uygulanmaktadır.


Depresyon hastalarının yardım istemek için genelde yardıma ihtiyacı
vardır. Depresyonun doğası gereği hastalar genelde kendiliğinden yardım
istemezler. Hastalar sıklıkla enerji, ilgi ve istek azlığından
yakınırlar. Bu nedenle depresyonu olan hastaların aileleri, arkadaşları
veya diğer hekimleri tarafından psikiyatriste yönlendirilmeleri
gerekir. İntihar düşüncesi varsa acilen psikiyatriste başvurmak
gerekir. Halk arasında yaygın olan inanışa göre intihar düşüncesini
ifade eden kişiler pek intihar etmezler. Ancak yapılan araştırmalar bu
inanışın doğru olmadığını göstermiştir. Bu nedenle bir yakınınız
intihar düşüncelerini sık ifade ediyorsa bunu önemseyin ve en yakın
zamanda bir uzmana başvurmasına yadımcı olun. Depresyona yakalanmak
sizin tercihiniz değildir ancak tedavi olup olmamak sizin elinizdedir.





DEPRESYONA YAKALANMA RİSKİNİZ NEDİR?


Yaşam boyu depresyon geçirme riski %15 dolayındadır. Kadınlarda bu
oran %25’e kadar çıkmaktadır. Hemen hemen tüm toplumlarda depresyon
kadınlarda iki kat daha fazladır.Gebelikte, doğum sonrası dönemde ve
menopozda depresyon geçirme riski artar. Bunun nedeni tam olarak
bilinmemektedir, ancak kadınların hormonları bundan sorumlu olabilir. .
Sürekli bedensel hastalığı olanlarda daha fazla görülür. Örneğin
infertilite(kısırlık) tedavisi gören kadınlarda normal kadınlara göre
iki üç kat fazla depresyon görülmektedir.


Hastaların %50’si 20-50 yaş arasındadır. Bununla birlikte
çocuklarda ve yaşlılarda da depresyon görülür. Boşanmış, ayrı yaşayan
veya yalnız yaşayanlarda evlilere göre daha sıktır Sosyal çevre veya
ekonomik seviye ile depresyon geçirme oranı arasında ilişki
yoktur.Kütürel etkenlerle depresyon arasında ilişki yoktur.Yakın
akrabalarda depresyon geçiren birilerinin olması depresyon geçirme
riskini artırır.